Có thật là NHNN Việt Nam đang du nguồn cung USD và tiền VND có giá hay không?

Trích dẫn tờ Tuổi Trẻ: “Càng về cuối năm, tỉ giá USD với VND càng đi xuống, trái với quy luật của nhiều năm. Nguyên nhân là do nguồn cung USD đang rất dồi dào.”.

Và họ hay lý luận “dự trữ ngoại hối tăng lên mức kỷ lục 46 tỷ USD, tạo dư địa khá tốt trong việc ổn định tỷ giá.”. Nguồn dẫn: https://tuoitre.vn/cung-doi-dao-cuoi-nam-gia-usd-cang-re-20171123192447173.htm  

Trước hết tôi nhắc lại sự, đó là tính từ đầu năm cho tới nay tỷ giá hối đoái USD / VN không tăng bao nhiêu cả khi đồng bạc VND chỉ tăng được 0,18% so với đồng USD.

Trong khi tỷ giá hối đoái đồng USD / RMB thì đồng RMB của TQ neo chặt tỷ giá hối đoái của họ vào đồng USD thì đồng RMB tăng được 5,25% so với đồng USD, và đồng bạc VND của VN thì xa rời cái biên độ tăng giá mà thực chất mất giá nặng nề vì năm giữ đồng nội tệ VND không có lời. Bởi lẽ, đối với chỉ số USD tính ra đồng USD được theo dõi qua một rổ tiền tệ EUR, JPY, GBP, CAD, CHF và SEK, qua chỉ số US Dollar Index (DXY/USDX) được biết đến hàng ngày. Nếu lấy chỉ số cơ bản lúc ban đầu là 100 vào năm 1973 thì chỉ số USDX này từng đạt mức cao nhất là 164,72 vào tháng 2/1985, và mức thấp kỷ lục 71,32 vào tháng 4/2008. Đồng USD tính theo chỉ số USDX tính từ đầu năm 2017 cho tới nay đang mất giá  là 9,05% kể từ khi đồng USD này ra đời theo quy ước của nó vào năm 1973.

Thực tế Federal Reserve System, hay Hệ thống dự trữ liên bang (FED)  còn đưa ra thước đo để tính cho đồng tiền USD qua Foreign Exchange Rates -- H.10, để tính toán rộng hơn cho đồng USD, qua thước đo "Broad Index of the Foreign Exchange Value of the Dollar". Nó chỉ tổng kết hàng năm, nên khác với chỉ số US Dollar Index (USDX, DXY) được tính toàn hàng ngày của thị trường để ước đoán đối chiếu giá trị của đồng $ này thôi. Bởi vì đồng USD đang giảm giá mạnh so với rỏ tiền mà VN ấn định vào 8 đồng bạc. Tức là nó bao gồm đồng USD, EUR, CNY, JPY, SGD, KRW, TWD, THB thì giấy bạc VND đang sụt giá 6,86% so với đồng Dollar Singapore có ký hiệu hối đoái là SGD, tức là VN nhiều tháng nay đang lỗ lã nặng nề nếu nhập khẩu xăng dầu chế biến thành phẩm từ Singapore  vì VN nổ tiếng nhập khẩu xăng dầu từ Singapore và Hàn Quốc. Còn nếu nhập khẩu xăng dầu từ Hàn Quốc thì còn bi thảm là lỗ nặng hơn, bởi vì đồng bạc VND đang sụt giá tới hơn 10,15% so với đồng South Korean Won (ký hiệu hối đoái là KRW), trong khi nếu bây giờ VN trả nợ cho Nhật bằng đồng JPY thì VN đang phải bù thêm hay in thêm bạc là tiền VND để bù đắp tới 4,71% do đồng bạc VND sụt giá nặng với đồng JPY,….

Về lý luận tỷ giá hối đoái đồng tiền VND tăng giá mấy hôm nay thì nó có vẻ nghe vô duyên và mị dân, hình như cái NHNN VN nhiều năm họ vẫn không thay đổi tư duy lý luận “con lừa thế kỷ”. Bởi họ càng lý luận úp mở thì càng dễ chết nhanh, vì nếu một nhà đầu tư hay một người dân họ được đào tạo qua về am hiểu tài chính cơ bản thì họ dễ nhận ra là NHNN VN đang là “con lừa thế kỷ”. Lý do cũng dễ giải thích là từ hôm 20/11 cho tới thời điểm đang diễn ra hiện nay thì chỉ số USDX sụt giá liên tục mấy ngày liền là từ mức trên 94 rơi xuống mức 93, thậm chí có lúc hôm giao dịch trong ngày thù chỉ số USDX sụt giá rơi gần ngưỡng 92.

Vế bên kia thì cái NHNN VN vội vàng tung ra chiêu trò quen thuộc là họ ăn hoài không chán món ăn ấy đã gần 10-năm rồi. Đó là họ vẫn hay lý luận dư nguồn cung USD, dự trữ ngoại hối chỉ theo hướng tăng chứ ít khi nào hay chưa bao giờ họ nói là họ đã bán ra bao USD ra thị trường để thu hồi đồng bạc VND đang tràn ngập thị trường để nâng tỷ giá đồng bạc VND.

Tôi nhắc lại chuyện dễ hiểu như thế này thì ai cũng giật mình, đó là đồng USD đang rơi về mức tuần thứ 3 của tháng 5/2015 khi USDX chạm ngưỡng 93, và tỷ giá hối đoái của đồng USD khi đó đổi ra đồng bạc VND chỉ có 1 USD = 21.500 VND thôi, bây giá tỷ giá gần như cân bằng thì trên thị trường hối đoái quốc tế thì 1 USD nay có giá trên mức 22.727 VND. Tức là VN nếu đi vay nợ phát hành bằng đồng nội tệ thì cứ mỗi tỷ USD quy ra thì nhà nước VN đang lấy đi hay làm hao hụt hơn một ngàn mấy trăm tỷ đồng tiền VND khi họ phát hành nợ. Tức là họ đang in bạc ra mấy ngàn tỷ VND ấy đắp vào sổ nợ ấy chứ nó không tăng thêm tiền như các nước khác phát hành nợ bằng đồng nội tệ đều được giới đầu tư và thị trường tài chính quốc tế tin cậy mua nợ, chứ giấy bạc VN thì chả ai mua. Vì giá trị đồng tiền nó còn tùy thuộc thêm vào sự đánh giá tín nhiệm của các tổ chức Standard & Poor's, Moody's,… VN thì xếp hạng đầu cơ cao độ là rủi ro rất cao là không có bất cứ sức mạnh nào về đồng bạc VND. Xếp hạng mà Standard & Poor's cho VN mức hiện nay là BB-, và Moody's là B1 (tích cực), mức  hạng này làm sao mà dư dả USD được. Trái phiếu làm sao mà phát hành được ra thị trường.

Đối với sức mạnh của một đồng tiền, nó tùy thuộc vào sức mạnh trái phiếu chính phủ của quốc gia ấy phát hành, như trái phiếu kho bạc, sức mạnh nền kinh tế, rồi sức mạnh đồng tiền còn tùy thuộc vào mức nợ của quốc gia, hay lãi suất ngân hàng trung ương. Hãy thận trọng là người nhà ở VN là cái NHNN VN ấy họ hay khoe có 46 tỷ $ dự trữ ngoại hối thì còn tùy thuộc vào các khoản nợ mà VN cần trang trải đủ trong những tháng như 3-tháng, hay 6-tháng, và nó cũng tương ứng bằng ấy tháng tài trợ cho nhập khẩu có đủ ngoại tệ hay không?

Tôi nhớ không lầm là vào năm 2007 thì dự trữ ngoại hối của VN là gần mức 23,7 tỷ $ (GDP thì đạt mức 77,4 tỷ $), ngoại thương của VN thì dưới Tổng sản phẩm quốc nội (GDP), mức nợ của VN khi ấy còn rất thấp, vậy mà vẫn thiếu hụt USD nghiêm trọng. Bây giờ cho dù là cái khối dự trữ ngoại hối của VN lên mức 46 tỷ $, nhưng xuất nhập khẩu của VN bây giờ lớn gần 150% so với GDP 203 tỷ $, cộng thêm mức nợ nần phình to quá cao và cao hơn rất nhiều so với các nước xung quanh,…

Qua đấy làm sao mà nói dư dả nguồn cung USD được thì quả là chuyện là và hài hước rất buồn cười và khó tin nổi.