Khi ngân hàng đầu tư Morgan Stanley (NYSE: MS) mua 217 triệu USD vào năm 2007 tại Tổng công ty Cổ phần Tài chính Dầu khí (PVFC) thuộc Tạp đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN)

Đây là hồ sơ có nhiều người hay nhầm lẫn tai hại là Morgan Stanley thò bàn tay vào chi phối lợi ích nhóm và chính trị VN.

Trước hết hồ sơ này những năm trước thì tôi không chú ý và cũng không để ý vì nó không phải là mảng nghiệp vụ mà tôi phụ trách, vì thị trường của VN quá bé nhỏ, và tôi nhắc lại là tổ hợp ngân hàng đầu tư hàng đầu thế giới  Morgan Stanley này hoàn toàn không có văn phòng trụ sở chính đặt tại VN, quá lắm chỉ đặt đại diện cho có lệ thôi. Văn phòng toàn cầu của Morgan Stanley bạn đọc xem hò sơ tại dây: www.morganstanley.com/about-us/global-offices  

Tại Đông Nam Á (Southeast Asia) thì bạn đọc xem hồ sơ tại đây: www.morganstanley.com/about-us/global-offices/southeast-asia/  , tức là một đoạn trích quan trọng liên quan tới VN: “In Thailand, Malaysia, Vietnam and the Philippines, we provide a full range of investment banking services including M&A advisory and capital raising, as well as securities trading for institutional clients through local partners.”.

Về triệu chứng Đinh La Thăng với nhân vật bất tài vô năng lực tạo ra quả bom nợ của ông này thì tôi hay cảnh báo những năm 2011 trở lại đây khi theo dõi về tình hình VN, còn nghiệp vụ trước đây thì đó là chuyện của nội bộ đảng CSVN.

Việc người ta ở VN là đám báo chí quốc doanh thông qua cái Bộ TT&TT chỉ đả kích Morgan Stanley gần đây thôi là kể từ khi Đinh La Thăng bị thi hành kỷ luật và thôi chức Ủy viên Bộ Chính trị khóa XII kiêm Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, và báo chí VN đông loạt đưa tin bới hồ sơ ông Thăng có con gái tên là Đinh Hương Ly, cô này sinh năm 1984 từng từng làm việc cho Morgan Stanley chi nhánh ở VN gì đó từ năm 2006-2013,…

Ôi thôi trước hết tôi giải thích đơn giản thế này không chỉ có ở VN mà ở bên TQ cũng vậy, là một số con cái lãnh tụ hay lãnh đạo của đảng cộng sản TQ, VN họ cũng hay nhờ vả ký gửi cho con cái họ làm việc ở các ngân hàng lớn của Mỹ có chi nhánh ở đó để thực tập giúp việc, hay nhờ các chuyên gia ngân hàng Mỹ giúp đào tạo thì nó cũng tốt thôi chứ không sai gì cả. Thí dụ bên TQ thì có ngân hàng to lớn nhất của Mỹ là JPMorgan Chase & Co. (NYSE: JPM), thì đội sổ về tai tiếng cũng có và nổi tiếng cũng có, rồi đến Morgan Stanley (NYSE: MS),…họ nhận con cái lãnh đạo TQ, kể cả chuyên gia tài chính ngân hàng TQ vào đó làm việc và thực tập hay học tập kinh nghiệm của các chiến lược gia ngân hàng Mỹ hướng dẫn nghiệp vụ, kể cả con cái cháu chắt, hay người thân của ông Tổng bí thư, kiêm Chủ tịch Tập Cận Bình, Hồ Cẩm Đào cũng có chứ không riêng gì VN, thậm chí các cố vấn chiến lược của lãnh đạo TQ cũng có ký gửi vaò đó để học tập kinh nghiệm,…nó là bình thường thôi, kể cả tôi cũng đã giảng dạy và đào tạo cũng khá nhiều nhà đầu tư TQ hay con cái quan chức cấp tỉnh, địa phương cũng có. Và tai tiếng cũng có là một số lãnh chúa cấp tỉnh lấy tiền tham nhũng hay ký gửi con cái họ vào đó cũng có, nhưng nó tùy vào trách nhiệm của lãnh đạo đảng cộng sản TQ. Đó là nếu giả xử Tập Cận Bình mấy tháng trước có điều tra và họ gửi thư yêu cầu trợ giúp là nhờ JPMorgan Chase, Morgan Stanley hợp tác để theo dõi hồ sơ con quan tham nhũng đang làm việc ở đó với những hợp đồng mờ ảo và mờ ám thì JPMorgan Chase, Morgan Stanley họ sẽ nhận yêu cầu đó và sẽ phong tỏa tài sản nếu có để cho Bắc Kinh điều tra, nó là chuyện bình thường, đối với VN cũng vậy, nếu có bằng chứng thì cứ gửi hồ sơ đó cho chi nhánh hay tổng hành dinh của Morgan Stanley điều tra và phong tỏa các khoản tài sản mờ ám của quan chức VN, kể cả Đinh La Thăng cũng vậy,…

Đó là nghiệp vụ bình thường. Tuy nhiên tôi cảnh cáo cho người nhà của đảng VN, và Bộ TT&TT, là họ sẽ thiếu khôn ngoan khi hay dùng thủ thuật báo chí bồi bút thiếu kinh nghiệm để vu cáo sai, và phần chuốc họa oan là ở VN chứ chả phải ở Morgan Stanley.

Đó là như tôi hay nói tại sao người nhà của đảng không mang hồ sơ Morgan Stanley mua 217 triệu USD vào năm 2007 mà PVN bán cổ phần nhỉ? Làm sao mà dám mang hồ sơ đó ra, bởi vì vào thời đó Đinh La Thăng là Bí thư Ban cán sự Đảng, Chủ tịch Hội đồng quản trị PetroVietnam, còn kiêm nhiệm đại biểu Quốc hội Khoá XI, Uỷ viên Uỷ ban Đối ngoại của Quốc hội, Phó Bí thư Đảng ủy cơ quan Tập đoàn Dầu khí Quốc gia VN,….ông ta đại diện cho cả thể chế VN chứ ông ta cũng chẳng có thẩm quyền nào cả.

Tức là Morgan Stanley họ không cần quan tâm ông Thăng hay ông nào đại diện bán vốn đó, mà họ chỉ quan tâm việc chính phủ VN, và cả Bộ Chính, rồi quốc hội mới có thẩm quyền theo dõi hồ sơ bán vốn và chào mời khách hàng hay các nhà đầu tư, hoặc các quỹ đầu tư của các ngân hàng lớn của Mỹ, Âu châu mua cổ phần. Việc Đinh La Thăng đại diện bán vốn ấy nó không chạy vào túi riêng của Đinh La Thăng mà chạy vào túi tiền ngân sách của quốc gia. Có lẽ việc PVN bán vốn cổ phần được 217 triệu $ mà Morgan Stanley rút tiền ra mua thì người nhà của đảng mừng rơi nước mắt. Vì thời đó hãy nhớ rằng VN kẹt tiền, đất nước còn thiếu thốn đủ thứ khi gia nhập WTO, và cần tiền đầu tư cho hạ tầng giao thông cầu đường, cảng biển, cầu cống, xây đủ thứ,...để tài trợ cho phát triển kinh tế khi hội nhập quốc tế. Vì trước ấy vào năm 2005, VN thiếu tiền và phải đi vay tiền, là lần đầu tiên VN phát hành trái phiếu bằng ngoại tệ, để huy động vốn 750 triệu USD, vay trong hạn kỳ 10 năm với lợi suất là 7,125% trên thị trường tài chính New York. Khi đó vay số tiền đấy là cực lớn, và 2 năm sau dầu khí gặp rủi ro bất ổn không chỉ riêng ở VN mà cả thế giới, và may mà Morgan Stanley họ bơm vốn mua cổ phần. Còn chuyện lời lãi hay lỗ vốn thì Morgan Stanley tự chịu lấy chứ đảng CSVN thì cầm được 217 triệu $ thì mừng như ngày hội, tôi thì nghi ngờ rằng Morgan Stanley bị lỗ nặng về mua cổ phần ấy và chuyện họ có giữ nó hay bán đi đâu thì tôi không quan tâm vì nó không trong phạm vi của tôi, vì khi đó phạm vi của tôi là ở thị trường Tokyo, Hồng, Kông,…

Lại nói tiếp về chuyện Đinh La Thăng và cả lãnh đạo cao cấp nhất của TP.HCM, đó là câu chuyện báo chí VN ca ngợi việc Ngân hàng Morgan Stanley tài trợ cho TP.HCM 300 triệu $, và dự tính tài trợ nợ thêm mấy trăm triệu hay cả tủ $ lãi rẻ hoặc xem như vay chủ quyền nhẹ lãi hơn cả việc TP.HCM vay ODA để tài trợ các dự án xây cất các tuyến metro ở TP.HCM đang kẹt vốn và đói vốn có thể gây thiệt hại đáng kể cho TP.HCM chậm ngày nào thì chất nợ thêm ngày ấy thì ngân hàng Morgan Stanley đã không còn nhắc nó nữa, và họ cũng lờ đi là thiếu tin tưởng mấy ông lãnh đạo CSVN.

Việc này có cả ông Phó chủ tịch UBND thành phố Trần Vĩnh Tuyến tiếp đón ông Shawn Smith, Tổng giám đốc Công ty Vigilant Solutions nhằm xây dựng dự án hệ thống giao thông thông minh cho TP.HCM qua hệ thống camera giám sát di động và cố định, rồi cũng sẽ hứa hẹn giới thiệu đối tác khác tài trợ dự án giám sát giao thông như các nước tiên tiến là dẹp nạn cảnh sát giao thông đứng đường thổi phạt hay sinh ra nạn mãi lộ ăn hối lộ, mà giao thông chỉ giám sát bằng theo dõi kỹ thuật số công nghệ,…đại diện ấy nếu Đinh La Thăng khi làm Bí thư Thành ủy TP.HCM ra mặt đại diện ký kết thì về chuyên môn là lãnh đạo TP họ tôn trọng đối tác, vì khi đó Đinh La Thăng khi làm Bí thư Thành ủy TP.HCM, nó đại diện cho đản CSVN mà, chức tước ấy do quốc hội và Bộ Chính trị VN bầu ra mà, cho nên nếu sau này có vấn đề gì thì lãnh đạo TP.HCM và cả đảng CSVN họ phải chịu trách nhiệm khoản đầu tư vay nợ ấy.

Ôi thôi dự án ấy do lãnh đạo đảng của TP.HCM đề nghị Morgan Stanley giúp đỡ tài trợ vốn, vì dù sao Morgan Stanley cũng là nhà đầu tư vào nhiều công ty Mỹ này. Vậy mà cả làng báo chí VN la toáng lên vu vạ Morgan Stanley này kia, rốt cuộc ngân hàng Morgan Stanley họ im lặng là không có nhắc tới khoản tài trợ nào nữa cho TP.HCM,…

Đó là hậu quả thiếu hiểu biết của một số kẻ ở VN, và tự chuốc tai họa lấy thôi. Tôi thì nghiệm ra rằng và có theo dõi báo chí VN, không hiểu sau đó họ âm thầm tháo bài xuống về sự chỉ trích Morgan Stanley, có lẽ người nhà của đảng CSVN họ thấy là họ đã sai và không kiểm soát được Bộ TT&TT ở VN, và hình như sau đó một số tờ báo của VN bị phạt nặng, tổng biên tập bị cho thôi chức và chuyển công tác,…

Hãy nhớ rằng trước đây, khi VN mở của và được Mỹ xóa bỏ cấm vận và bất đèn xanh cho các quỹ đầu tư và các tổ chức tài chính quốc tế tài trợ vốn cho VN thì phía VN cũng nhờ vả chính quyền Mỹ nói giúp là nhờ các chuyên gia của các ngân hàng Mỹ tới VN đào tạo hướng dẫn nghiệp vụ tài chính ngân hàng cho VN, cụ thể như ngân hàng Merrill Lynch (nay Bank of America sở hữu thương hiệu ngân hàng này), rồi JPMorgan Chase, Morgan Stanley,… trợ giúp kỹ thuật về nghiệp vị ngân hàng cho quan chức VN và giới chức ngân hàng VN tham gia học tập, cũng như giúp VN định hướng xuất khẩu vào Mỹ phải qua cửa ải pháp lý hay nghiệp nào, nhằm nâng cao năng lực cho doanh nghiệp VN hiểu rõ, đó cũng là chuyện bình thường là không có gì phải la lối vu cáo ai ở đây cả, vì nó do người nhà của đảng mời họ chứ họ cũng chẳng có lợi ích gì.

Thậm chí là ngay cả ông Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cũng được chính phủ VN cử đi làm thực tập sinh để tham dự khóa học về kinh tế thị trường và phân tích tài chính của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), có chi nhánh tại TQ, Nhật,…nó cũng là chuyện bình thường, nó do chính phủ VN nhờ vả trợ giúp,….như trường hợp Morgan Stanley nhận việc con gái của Đinh La Thăng, kể cả nếu ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nếu có người con mà ông ta nhờ Morgan Stanley nâng cao năng lực về chuyên môn thì nó cũng tốt thôi, đó là chuyện rất bình thường không có việc gì phải la lối vu cáo lợi ích nhóm gì đó ở đây cả.

Bởi vì các khoản tiền đầu tư của VN cũng chả là gì so với tài sản của Morgan Stanley, bởi vì vốn hóa thị trường của Morgan Stanley hiện nay là 96 tỷ USD. Và nghiệp vụ vốn của ngân hàng đầu tư Mỹ là vốn của cổ phần viên đóng góp, nó không do vốn nhận tiền ký thác bởi Quy tắc Volcker cấm các ngân hàng đầu tư tiền gửi của bạn vì lợi nhuận của họ. Đây là một phần của Đạo luật Cải cách Phố Wall Dodd-Frank năm 2010, nên vốn của họ là tự có và rất lớn. Họ có thể tung hàng tỷ USD đầu tư vào các nghiệp vụ rủi ro cũng chẳng liên quan tới việc cần Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC), hay Tổng công ty Bảo hiểm tiền gửi Liên bang bảo hiểm tham gia. Vì FDIC, bảo hiểm tiền tiết kiệm, hay các tài khoản tiền gửi khác. Hãy nhớ rằng FDIC họ không bảo hiểm cổ phiếu, trái phiếu, hoặc quỹ mutual funds, tức là các quỹ tương hỗ, hoặc các quỹ đầu tư mạo hiểm như quỹ đầu tư đối trọng “hedge fund”. Hiện nay FDIC đang bảo hiểm đảm bảo cho  6.300 ngân hàng ở Mỹ. Trong đó tất cả các ngân hàng thương mại lớn nhất nước Mỹ như JPMorgan Chase (NYSE: JPM); Bank of America Corp (NYSE: BAC);  Wells Fargo & Co (NYSE: WFC), Citigroup (NYSE:C),… đều bắt buộc được bảo hiểm hầu hết các tài khoản tiền gửi ký thác tiết kiệm của thân chủ, còn các ngân hàng đầu tư như Goldman Sachs (NYSE: GS), Morgan Stanley (NYSE: MS) thì không cần FDIC thò bàn tay vào đó, vì GSM hay MS có mất vốn thì đó là vốn góp của họ chứ không do huy động vốn ký thác của ai cả.

Goldman Sachs, Morgan Stanley họ có thể huy động hay đầu tư vốn lớn qua các nghiệp vụ đầu tư vào các quỹ đầu tư hay đầu tư vào các đại công ty cho thân chủ và giới cổ đông cả trăm tỷ USD cũng là chuyện bình thường chứ VN có tính toán cho đem hết cái kho dự trữ ngoại hối của ngân khố quốc gia thì chẳng bằng một phần mấy các khoản đầu tư của các ngân hàng đầu tư Mỹ, nên đừng có hồ đồ mà la làng vu cáo hay chống lại họ làm gì chỉ có chuốc họa oan, đôi khi họ nổi điên mà đưa ra các phân tích bi quan cho nước đó, hoặc thò bàn tay can thiệp vào chính trị ở Mỹ, hay các nước khác thì nó giật sập luôn cả hệ thống tài chính và chứng khoán VN nhé, thí dụ họ đột ngột phân tích về ngoại thương Mỹ-Việt, và nhắc nhở chuyện nhập siêu của Mỹ quá nặng, tức là Mỹ bị thâm hụt thương mại với VN nặng hơn cả Ấn Độ thì tôi e rằng lời nói của họ sẽ gây bất lợi cho VN ngay lập tức, đó là khi chuyên gia của Morgan Stanley, mà đặc biệt là Goldman Sachs họ mà lên tiếng thì chả bao giờ oan uổng cho ai cả. Vì Goldman Sachs nổi danh là ngân hàng có những quan chức cấp cao về tài chính Mỹ, Âu châu từng làm việc ở đó, ngay cả ông Chủ tịch ECB là Mario Draghi cũng đã làm việc ở GS nhé. Nhưng thực tế chuyên gia của Goldman Sachs, Morgan Stanley họ chưa bao giờ phải làm cái chuyện nhỏ nhặt đó.

(*) Đinh La Thăng đã có sai phạm cả 10-năm trước, và những năm 2011 sai phạm nghiêm trọng, rồi tiếp nối sai phạm mà tôi hay đề cập và phân tích về ông này, vậy mà Đinh La Thăng vẫn leo lên được ghế lớn là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XII. Ông từng là Ủy viên Bộ Chính trị khóa XII, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa X, XI, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh thì cả hệ thống chính trị VN đều sai hết cả, và một người bình thường cũng nhận ra là sự tranh giành quyền lực để phế truất nhau khi có những sự kiện qua trọng. Các nhà phân tích kinh tế và chính trị Mỹ thì ngao ngán là họ còn phải đợi thêm nhiều trận chiến nữa khi ông Tổng Trọng đi hết nửa nhiệm kỳ sẽ về hưu như lời hứa của ông ta thì người ta dự đoán ông Tổng Trọng sẽ còn bám ghế tới năm 2021. Vì Tổng Trọng mà về hưu thì phe kia sẽ cũng không để yên cho ông ta. Ôi thôi thật quái đản là VN nên đoàn kết lại mà lo chuyện đối ngoại bên ngoài khi mà TQ đang gia tăng bành trướng tại Biển Đông, có lẽ TQ biết điều này khi nội bộ ở VN đấu đá nhau thì rất trùng hợp là TQ âm thầm gia tăng bành trướng nhận vơ lãnh thổ biển đảo của VN rất thô bạo là không thể chấp nhận được.