Trong hồ sơ về tăng thuế VAT ở VN, mà Bộ Tài chính và WB cho rằng nó có lợi cho VN. Cụ thể nêu đích danh ông Phạm Đình Thi, Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế, cũng như bà Vũ Thị Mai, Thứ trưởng Bộ Tài chính, và ông Sebastian Eckhardt - Kinh tế trưởng Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam. Họ lý luận cho rằng: “Tại Việt Nam, theo tính toán của chúng tôi, 20% người nghèo nhất chỉ trả khoảng 9% tổng số thu thuế VAT, trong khi con số chi trả của người giàu là gần 40%. Điều này có nghĩa, nếu một hộ nghèo tiết kiệm được trung bình 10.000 đồng do thuế suất thuế VAT thấp, thì hộ giàu tiết kiệm được 40.000 đồng. Vì vậy, thuế suất VAT thấp thực sự mang lại lợi ích cho người giàu hơn người nghèo”. Theo ông Sebastian Eckhardt.

Còn về phía Bộ Tài chính VN họ lý luận là tăng thuế VAT sẽ có lợi cho người nghèo vì VAT không ảnh hưởng đến người nghèo, và Bộ Tài chính này đưa ra con số rất mơ hồ về thuế VAT ấy.

Về hồ sơ tăng thuế VAT ở VN tôi mải mai nhắc lại cụm từ rất chuyên môn là ông Sebastian Eckhardt chỉ là Kinh tế trưởng của WB hoạt động ở VN chứ không phải là kinh tế gia trưởng của WB có truh sở ở Washington, DC , Hoa Kỳ. Tức là nhân vật Sebastian Eckhardt chỉ là nhà kinh tế học cò quan chi nhánh ở những nước kém phát triển. Ông này chuyển sang Việt Nam vào tháng 6 năm 2015 là nhà kinh tế học của Ukraine lạc hậu. Và được đào tạo theo thể thức như hình thức tiến sĩ ở VN hay lấy bằng, đó là chỉ kinh nghiệm có bằng thạc sỹ từ Đại học Birmingham, UK và Tiến sĩ về Tài chính công của Đại học Potsdam, Đức.

Hãy nhớ rằng, vể chuyên môn thì hiện nay WB là chủ nợ hàng đầu của VN cộng với ADB thì việc WB họ để cho ông Sebastian Eckhardt chỉ là Kinh tế trưởng của WB hoạt động ở VN cũng chỉ là gian ýt của con buôn là chủ nợ với con nợ và thậm chí WB họ còn đứng đằng sau vạch ra kế hoạch cùng Bộ Tài chính VN tăng thuế VAT ấy để vét tiền trả nợ cho họ cũng không có gì là lấy làm lạ cả. Thậm chí WB họ cũng lăng xê làm dư luận viên cho Bộ Tài chính (cơ quan phát hành giấy nợ của VN) nói ngược lại cũng là điều dễ hiểu thôi.Vì thành tích trong quá khứ cả WB và IMF cũng hay làm dự báo sai chủ yêu vẫn là mục đích của gian ý con buôn, thí dụ họ hay ca ngợi nền kinh tế TQ vượt bậc là sẽ vượt qua Mỹ năm 2012 và kết cục có lẽ TQ phải mất cả nửa thế kỷ nữa may ra mới đuổi kịp Mỹ. Vì thu nhập của người dân TQ hiện nay vẫn còn là một nước rất nghèo.

Chủ yếu mục đích sau cùng của WB hay IMF họ vẫn chiêu dụ xin tiền tài trợ. Đó là trong quá khứ họ lừa TQ bằng những dự phóng rất cao về nền kinh tế TQ để khiến cho TQ hết còn nhận được tài trợ vốn vay ODA giá rẻ mà trái lại TQ đã đến lúc phải là nhà tài trợ ngược lại vì WB họ nói TQ đã là cường quốc rồi thì không có lý do gì mà lại đóng keo kiệt thua xa Nhật mấy trăm lần, điều đó khiến Bắc Kinh bị rơi vào bẫy việt vị ngậm đăng mà móc ví tiền ra đóng góp ngân quỹ cho WB và các tổ chức phi chính phủ khác, đó là WB họ chỉ cần lựa vài lời nói khen ngọt thôi thì cũng khiến TQ ngậm đắng vì ưa háo thắng là chưa hùng đã hung hăng. Kết cục TQ họ không còn được tài trợ vốn vay rả kể từ năm 2010 nữa mà kể từ năm 2012 họ phải nhả tiền ra tài trợ lại cho các nước khác xưa kia cũng hay làm thế.

Thực chất chính quyền VN thông qua Bộ Tài chính tăng thuế VAT ấy nó vẫn trở lại chuyện ai cũng thấy ra, đó là tỷ nợ công của VN đang quá cao so với GDP của họ. Hàng đống doanh nghiệp nhà nước mắc nợ quá lớn và cạnh tranh quá kém mà xưa kia nó là đốt xương sống nuôi sống ngân sách và nuôi dưỡng chế độ của họ thì nay thoái trào và suy thoái.

VN hiện nay đang tích lũy thâm hụt ngân sách quá lớn hàng năm. Đó là chi tiêu quá lớn và quá lãng phí hàng năm vượt quá mức thu từ thuế, hậu quả đó là nó dồn qua các khoản nợ của đất nước phình to lên hàng năm thông qua sự tích lũy thâm hụt ngân sách. Hãy nhớ rằng, hiểu đơn giản, đó là khi nói đến “thâm hụt ngân sách” là khi chi tiêu lãng phí bừa bãi vượt quá thu nhập (từ thuế) thì ta liên tưởng đến nợ công sẽ tăng.

Đó là hậu quả dễ hiểu là tôi để lại vài dòng ngắn gọn dễ hiểu, là bất cứ thứ gì nó được gọi là nợ công ở VN gia tăng, đó là sự tích lũy thâm hụt ngân sách hàng năm tăng cao quốc gia này mà ta hay thấy trên hồ sơ báo cáo kinh tế của họ. Đấy là hậu quả chính phủ VN nhiều năm họ đã chi tiêu quá nhiều là cao hơn từ doanh thu thuế khóa. Kết cục bây giờ họ phải tăng thuế VAT hay những sắc thuế khác để đuổi kịp con số nợ nần quốc gia mà họ đã tạo ra do quản lý kinh tế kém cỏi thì họ cần tăng thuế để có nguồn thu cho ngân sách và có thêm tiền trả nợ thôi.

Ôi thôi thật bất hạnh cho người dân VN phải trả nợ thay cho chế độ bất tài vô năng lực này trong quản lý kinh tế của họ, bởi “gánh nặng thuế” (tax burden) sau này người dân VN sẽ trả còn cao hơn nữa. Kết cục thuế bán hàng cao nhất (highest sales taxes) ở VN sẽ hình thành vài năm sau khi các tờ trái phiếu đáo hạn. Còn thuế bất động sản (property taxes) họ ít nói đến hay đánh thuế nặng. Vì đa số đất đai và dự án kinh doanh bất động sản ở VN do nhóm lợi ích và quan chức sở hữu nên họ lé hay né gì đó là tránh đánh thuế vào nó. Đúng là một xã hội, một đất nước đầy những mâu thuẫn bất công là kẻ giàu thì đóng thuế ít, người nghèo thì gánh thuế nhiều, thậm chí phải gánh thuế luôn cho người giàu gây ra khi bong bóng tài chính hay bong bóng cổ phiếu, bong bóng bất động sản bị xì thì người dân VN không liên quan đến nghiệp vụ đầu tư ấy cũng phải móc ví tiền ra trả giúp.

Kết luận của tôi là nhiều nhà kinh tế học hiện đại còn cáo giác WB, IMF là thủ phạm gieo họa cho nhiều quốc gia khi họ tài trợ vốn vay hay cho vay đối với một số chính phủ độc tài. Kết cục số tiền ấy nó không đến được người dân qua những dự án kinh tế lớn, nó không có hiệu quả mà trái lại nó chất lên núi nợ quá lớn khiến người dân các quốc gia ấy phải è cổ trả nợ bằng hình thức đánh thuế tinh vi, và WB, hay IMF họ cũng tiếp tay với gian ý con buôn để thu hồi vốn vay ấy thì họ hay đi đêm phụ họa cho việc tăng thuế để chính phủ ấy có tiền trả lại vốn cho họ.