Ảo giác hãng xe VinFast của Vingroup.

Trong hành động thống kê kỹ lại thì tôi giật mình toát mồ hôi về hãng xe VinFast của Vingroup này. Đó là chỉ mất vài tháng 12 tháng cho ra mắt xe máy điện, và 24 tháng sẽ tung ra 200.000 chiếc xe hơi “đẳng cấp Âu châu giá trên 2 tỷ $”. Có lẽ là vậy, vì các mẫu thiết kế gì đó đều là nhãn hiệu xe mà dân trung lưu ở Âu châu rất cân nhắc bỏ tiền ra mua, vì rất đắt đó, như hiệu xe  Pinifarina, Audi, Bentley, BMW, Ferrari, Lamborghini, Mercedes, Porsche, Rolls-Royce,….và dự kiến 2025 hãng xe VinFast sẽ tung ra 500.000 chiếc xe mỗi năm.

Với thực lực thì có hạn, sản xuất thì lớn, kết cục sau này tôi mỉa mai là sẽ có cụm từ “giải cứu người Việt dùng hàng Việt”.

Nó giống như câu chuyện sau này mà tôi dự báo là sẽ có khẩu hiệu “người Việt lái xe người Việt là VinFast”.

Đó là đã lâu rồi, là mấy năm trước thì tôi mỉa mai Petrolimex - Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, và cái nhà máy lọc dầu Dung Quất cũng rêu rao khẩu hiệu “người Việt dùng hàng Việt”. Có lẽ để giải cứu cái nhà máy lọc dầu lạc hậu cũ nát kia. Làm sao mà nói người Việt dùng hàng Việt hay xăng dầu thành phẩm hàng Việt được. Bởi vì cái tập đoàn trá hình Petrolimex trá hình này là lái buôn nổi tiếng nhập khẩu xăng dầu thành phẩm lớn lao từ thị trường Singapore, Hàn Quốc để tuồn về VN bán kiếm lời lớn. Các đại gia sản xuất và lắp ráp ô tô VN cũng vậy, là nhập khẩu linh kiện về chế ráp bán với cái giá xe kém phẩm chất đắt gấp đôi gấp 3 lần xe của Thailand, Ấn Độ, Indonesia, chứ chưa nói xe nhập từ Mỹ,…

Một con số ly kỳ khá mỉa mai, đó là bởi vì theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô trong nước (VAMA) này vừa cho hay là trong 9-tháng vừa qua thì lượng xe hơi bán ra đủ loại của các hãng xe chỉ mới gần chạm mốc con số 200.000 chiếc xe ô tô thôi. Trong khi hãngxe hãng xe VinFast này có tham vọng vài tháng thì đòi chiếm hết thị phần xe ô tô ở VN thì quả là chuyện vĩ cuồng.

Một ví dụ đơn giản là ngay cả hãng xe Mazda Motor Corp của Nhật niêm yết cổ phiếu trên sàn Nikkei 225. Với kinh nghiệm sẳn xuất xe hơi toàn cầu, với bề dày thành tích gần 1 thế kỷ. Bán xe đủ loại và rất kinh nghiệm về sản xuất xe hơi điện, vậy mà thì hiệu xe Mazda chỉ bán được có 1,27 triệu chiếc xe các loại, nếu bán xe trên 2 tỷ VND chắc không đạt 200.000 chiếc. Họ bán xe giá thuế thấp và bán chp các thị trường 1,7 tỷ dân của các thị trường mà Mazda đầu tư và sản xuất, cơi bản vẫn sản xuất chất lượng ở nhà máy tại Nhật để bán cho dân Nhật và xuất khẩu cho người tiêu dùng có lợi tức trung bình 17.000 $ đến 21.000 $ cho khách đông đảo có thu nhập cao gấp bội lợi tức thu nhập của người dân VN có 2.200 $/năm theo kiểm kê của VN năm 2016, kiểm kê của quốc tế thì thấp hơn thì làm sao dư tiền mua ngần ấy chiếc xe có giá đắt hơn cả dòng xe đẳng cấp nhất ở Mỹ dành cho giới nhà giàu và tầng lớp trung lưu mới mua nó là hiệu xe Cadillac Escalade lai SUV giá mới nhất dự kiến là 74.000 $ cho 1 chiếc xe, tức là tổng số tiền đẻ mua được chiếc xe này thì người thu nhập tring bình ở Mỹ phải mất 1,5 năm để dành tiền mới  mua được nó.

Ôi thôi tôi thì ngạc nhiên là hãng xe VinFast của Vingroup nhào nặn đã làm bá chủ vượt trội các hãng xe liên doanh của Indonesia, Thailand, và 7 năm tới đứng đầu Đông Nam Á là trở thành nhà sản xuất xe hơi hạng sang khổng lồ, có lẽ 10 năm nữa sẽ là hãng xe hơi lớn nhất Á châu, và 15 năm tiếp theo trở thành hãng xe lớn nhất Âu châu. Đúng là PR thì cũng đừng đi quá đà, nhất là cái ong Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc này cũng nổi tiếng PR quá trớn.

Sản xuất xe ra mà chưa có cơ sở sản xuất linh kiện và phụ kiện đi kèm thì quả là chuyện lạ. Nó giống như câu chuyện những em học sinh, sinh viên hay mua linh kiện máy tính như như CPU (bộ nhớ chính), bộ nhớ RAM, bo mạch chủ, vỏ thùng, ô cứng,…để ráp thành cái máy tính cho riêng họ chứ sản xuất và chế tạo thì chả cần.

(*) Tôi thì ngần ngại lo ngại là sau này người tiêu dùng VN sẽ lại trả giá như mấy mươi năm bao tiêu giấc mơ ngành công nghiệp xe hơi bằng cách dựng hàng rào thuế, và đánh thuế đủ loại để bảo hộ ngành ô tô trong nước khiến chiếc xe hơi tầm trung mà nó chỉ có giá trị 18.000 $ - 25.000 $ ở các nước Mỹ, hay nhiều nước khác, nhưng bán ở VN có khi dội lên gần 100.000 $ xưa kia. Hãng xe VinFast này cũng vậy, là khi sản xuất ra bán không được vì giá cả đắt đỏ không thể xuất khẩu được vì phải qua cửa ải thị trường Mỹ như một số tay chân của hãng xe VinFast của Vingroup rêu rao, bởi vì hiệu xe VinFast muốn bán ở thị trường Mỹ cần cqua cửa ải kiểm tra an toàn do Cục quản lý đường cao tốc và an toàn giao thông quốc gia Mỹ (NHTSA) chứng nhận. Thí dụ tiêu chuẩn của hiệu xe Civic của hãng Honda đã kinh nghiệm gần 45 năm, các mẫu xe Honda Civic được NHTSA chứng nhận 5 sao thì có tiêu chuẩn bán ra toàn cầu, kể cả hiệu xe Lexus đẳng cấp và sang trọng nhất của Toyota cũng thế. Để được NHTSA cấp tiêu chuẩn 4 hay 5 sao thì hãng xe đó phải hi sinh có khi cả chục chiếc xe đem ra làm thí nghiệm va chạm rồi đủ kiểu rất tốn kém rồi mới được chứng nhận. Kể cả tiêu chuẩn họ soi đến cả vỏ lốp xe tiêu chuẩn nào, chạy đường cao tốc với tốc độ nào mà lốp xe không bị cháy hay bể lốp,….