Trong hồ sơ bài báo: “Bộ trưởng Tài chính: Thuế, phí ở Việt Nam không phải quá cao”: https://vnexpress.net/tin-tuc/thoi-su/bo-truong-tai-chinh-thue-phi-o-viet-nam-khong-phai-qua-cao-3664119.html

Và tôi không nói về thuế cao hay thuế thấp hay thuế. Nhưng cũng trích một đoạn gọi là “bí mật quốc gia của quan chức VN”. Đó là đoạn trích: “Chúng tôi có dữ liệu so sánh để thấy rằng quy định thuế, phía của Việt Nam ở mức trung bình thấp trong khu vực, thế giới”, Bộ trưởng Tài chính cho hay.

Trước hết tôi mỉa mai là làm gì mà phải giữ bí mật về thuế, vì cái đó ai cũng biết cả để truy cập tài liệu hồ sơ của các tổ chức quốc tế ấy. Tôi nghi ngờ rằng ông này lâu lâu vớ được tài liệu ấy thì gọi là tài liệu quý giá của cái tổ chức IMF kia và đem làm “tài liệu quý”. Tuy nhiên về hồ sơ thuế khóa này thì tôi cung cấp cho ạn đọc thêm đường link dẫn tham khảo về danh sách các cơ quan thuế, bạn đọc truy cập để mở ở đây: https://taxfoundation.org/data  , bạn đọc chỉ cần nói viết thông thạo tương đối một chút tiếng Anh thì sẽ dễ dàng tìm hiểu về thuế của các nước, nó chẳng có cái gì phải bí mật, hya tài liệu mật vớ vẩn nào cả. Thí dụ đối với mục “Sources of Government Revenue in the OECD, 2017”, bạn đọc nhấn vào đó sẽ dẫn đến chương mục đường dẫn https://taxfoundation.org/sources-of-government-revenue-oecd-2017/  ,….tương tự cho các chương mục khác.

Đối với cái ông Đinh Tiến Dũng -- Bộ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam thì còn hay nhầm lẫn về nghiệp vụ “trái phiếu” và còn hồ đồ trong việc “quản lý nợ công”. Họ chỉ suốt ngày cãi vã nhau về quản lý nợ công, và nghiệp vụ phát hành nơ bằng trái phiếu, và thu hồi nợ trái phiếu, và cả Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước hay cả cái Quốc hội VN này trước đây và bây giờ vẫn thế là họ còn tranh cãi cơ quan nào quản lý nghiệp vụ nợ công và phát hành trái phiếu vay nợ (trả nợ),….

Còn bàn về hồ sơ thuế thì trước kia tôi hay nói về sự nhầm lẫn tai hại cụm từ “thuế” của quan chức và chuyên gia kinh tế quốc doanh ở VN. Đó là họ hay viết sai, hiểu sai về nó, là hay không phân biệt được cụm từ "tax" là từ ám chỉ "thuế"; hoặc như income tax (thuế lợi tức, thuế thu nhập); property tax (thuế tài sản); sales tax (thuế hàng hoá, thuế doanh thu); duty = customs duties (thuế hải quan); tariffs (thuế quan, thuế xuất nhập khẩu),…

Ta cần phân biệt cụm từ thuế khác như "duty": nó ám chỉ thuế nhập cảng, đánh vào hàng hóa mua từ một nước khác mang về (tax on imports). Các cụm từ về thuế khác lần lượt: Custom tax; custom fee; trade tax; import tax (thuế hải quan, lệ phí hải quan, thuế thương mại, thuế nhập khẩu),… Quan chức VN họ chỉ hiều mơ sảng “tax: thuế” là hiểu nhanh và ưa dùng.

Họ hay viết sai từ tiếng Anh như họ viết: “trade agreements determine the tariffs (tax and duties), that countries impose on imports and exports,….”. Tức là họ viết thiếu chữ trong dấu (tax and duties), thay vì ta phải viết đúng (taxes and duties).

Tức là theo tiếng Việt: "Hiệp định thương mại xác định mức thuế, (loại thuế: tax-ex, và thuế, nói đến duties: thuế hải quan) mà các quốc gia áp đặt cho nhập khẩu và xuất khẩu",… là hồ sơ mà tôi hay nói trước đây.

Trở lại câu chuyện thuế khóa ở VN. Trước hết tôi ngần ngại thận trọng nói rằng, đừng nên so sách thuế của VN với nước khác. Bởi vì thuế ở các nước tư bản như Âu châu, Mỹ, Nhật,… thì thuế người dân đóng là chủ yếu đóng thuế cho chính người dân họ hưởng dù có đóng thuế cao như Thụy Sĩ chẳng hạn thì thuế đó vẫn dành cho người dân họ, chính phủ thì dùng thuế đầu tư hạ tầng, rồi đầu tư cho an sinh xã hội, giáo dục, khoa học,… thậm chí là người dân họ còn tích cực đóng thuế dẫn đến dư thừa tiền mà cơ quan thuế của chính phủ không muốn nhận thuế nữa mà trái lại họ còn đề nghị trả lương cho trẻ em, rồi tài trợ nhiều thư cho công dân họ,…nên cần thận trọng thuế khóa khi so sánh với người ta.

Riêng đối với VN thì thuế của người dân đóng (bao gồm cả doanh nghiệp) thì chủ yếu là đóng thuế cho đảng, tức là Đảng Cộng sản VN, đó là trả lương quá lớn cho mấy triệu đảng viên, và nhiều tổ chức của đảng chứ nó chả có đem lợi ích gì cho người dân họ cả.

Đó là dễ hiểu một số dự án đầu tư kinh tế kém cỏi thua lỗ nhiều tỷ $ và doanh nghiệp nhà nước ôm món nợ khổng lồ hàng tỷ $ thì thuế đó bây giờ mà người dân VN họ đóng thuế cao hơn Thụy Sĩ là trên 40%-90% thì cũng vậy thôi. Chuyện thứ nữa là ta đang thấy hàng ngày quan chức VN giàu lên bất thường với nhiều đất đai, tòa nhà biệt thư to đùng, có lẽ là tòa lâu đài mới đúng thì tài sản đó ở đâu ra, hay là cắt xén ăn cắp tiền chùa tiền miễn phí, tiền thuế của người dân đóng mà ra,…chưa kể nạn tham nhũng và nhiều đại án tham nhũng lớn gây thất thoát tài sản gọi là “tài sản quốc gia mà không thu hồi được” thì mình tư hỏi có muốn nói người dân VN đang đóng thuế thấp không nhỉ?

Đối với các nước khác chính phủ họ thường đánh thuế nặng vào các doanh nghiệp khai thác tài nguyên của quốc gia để bù đắp phí tổn và chi hao hụt tài nguyên quốc gia họ thì doanh nghiệp của họ vẫn có lời và họ cũng chẳng than vãn mà trái lại họ thực hiện nghĩa vụ đóng thuế rất chân thật là chia tiền và tài sản cho chính phủ và người dân họ cùng hưởng. Trong khi đối với VN, thì ta tự hỏi rằng tài nguyên thiên nhiên, khoáng sản, dầu khí, đất đai (như đất vàng đổi chác dự án đầu tư) thì nó hút hết vào các tập đoàn, công ty quốc doanh nhà nước và họ khai thác bán kiếm lời lớn thì những thủ thuật thuế nhắm vào các doanh nghiệp xài chùa, dùng miễn phí tài nguyên của quốc gia ấy nó có đi vào việc chia sẻ cho người dân hưởng không nhỉ. Chắc là không rồi mà những tài sản, tài nguyên ấy đi vào ngân sách nhà nước là người của đảng hưởng hết chứ dân chúng VN thì nằm mơ nhé.

Đó là dễ thấy khi giá xăng dầu ở VN thì mang tiếng là VN đào bới và hút dầu thô bán là lái buôn dầu thô xếp thứ 3 trong các nước ASEAN là chỉ xếp sau có một chút đối với Indonesia, Malaysia, nhưng nhớ rằng với Indonesia, Malaysia bán xăn trợ gia và chia cho người dân họ hưởng là bán thấp hơn VN tới 40%-45% thôi. Bởi vì hiện nay Indonesia bán xăng lẻ mức tring bình chỉ có 0,48 $ cho 1 lít xăng , Malaysia cũng vậy. VN thì bán xăng lẻ thì bao nhiêu nhỉ, có lẽ bán xăng thì cao, mà tiền thu từ xuất khẩu dầu thô thì nhiều, nhưng đi vào ngân sách nhà nước hết, còn thua lỗ của các đại gia dầu khi có món nợ đáng ghê tởm thì bóp cổ bắt người dân gánh lấy qua việc chuyển sổ nợ ấy vào nợ công,… Ôi thôi Saudi Arabia thì là lái buôn xăng dầu to lớn của thế giới thì họ cũng chia phần cho người dân hưởng là quốc gia này bán xăng lẻ thấp nhất thế giới là hiện nay chỉ bán có 1 lít xăng giá có 0,24 $ thôi, mà nếu tính lợi tức thu nhập giàu sụ của người dân Saudi Arabia gấp mấy chục lần thu nhập của người dân VN thì giá xăng ấy quả nhiên là rẻ,…

Kết luận dài dòng của tôi về “thuế” thì lấy chuyện khác làm câu chuyện mâu thuẫn của quan chức chính phủ VN về tăng trưởng GDP là một ví dụ minh chứng là sự nói dối của họ. Cụ thể trước đây thì ông Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và cơ quan Thống kê VN cho rằng tăng trưởng GDP của VN đạt được quý 3 cao ngất ngưỡng 7,46% thì tôi mỉa mai nghi ngờ ngay từ đầu, và sau ấy nhiều chuyên gia ở VN neo vào đấy cũng nghi ngờ theo là bây giờ thì “giấu đầu hở đuôi” là trước đó phía NHNN VN do ông Lê Minh Hưng thì nói tăng trưởng GDP cao ngoạn mục của VN do sự kịp thời tăng trưởng tín dụng tốt, tức là hàm ý tăng dư nợ cho vay vào sản xuất hiệu quả nên đóng góp tích chực cho GDP, nhưng vế bên kia thì các nhà phân tích và các tổ chức tài chính cảnh báo rủi ro tiền ẩn khi tăng trưởng tín dụng quá cao theo chỉ tiêu đề ra cả năm 2017 là 21%-22% thì hôm sau người nhà của NHNN VN này lại nói ngược lại là chối bỏ nó,…

Đã thế ông Thủ tướng VN là Nguyễn Xuân Phúc. Và một số người của chính phủ ca ngợi sự đóng góp của Samsung cho tăng trưởng GDP mà còn lạc quan đề ra xuất khẩu của công ty này sẽ đạt xuất khẩu lên hơn 50 tỷ USD sản phẩm trong năm 2017,…Rồi mới đây ở bài báo này https://vnexpress.net/tin-tuc/thoi-su/pho-thu-tuong-tang-truong-kinh-te-khong-phu-thuoc-vao-samsung-3664593.html  thì ông Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng tuyên bố “Tăng trưởng kinh tế không phụ thuộc vào Samsung”.

Qua đó cho thấy mọi con số kinh tế trong quốc nội mà họ còn không biết được thì nói chi đi so sánh thuế của mình với thiên hạ, rồi đã thế mới đây ông Thủ tướng  Nguyễn Xuân Phúc lập Ban chỉ đạo tái cơ cấu nền kinh tế và ông này làm Trưởng ban Chỉ đạo tái cơ cấu nền kinh tế.

Làm sao mà tái cơ cấu kinh tế được khi mà con số thống kê và phân tích GDP vừa qua tăng trưởng cao do đâu thì cũng chẳng ai biết luôn mà người ta chỉ biết luon một thứ là chưa hết năm đã có con số tăng trưởng GDP đạt múc đích 6,7% rồi.

Ôi thôi cái cỗ máy kinh tế họ chưa định hình nổi là cần kiểm tra cái gì đang hỏng mà cứ đòi leo lên xe tống ga hết cần đạp thắng luôn, thậm chí là tháo cả cái thắng xe ra luôn để chạy cho nhanh cán đích sớm con số đã đề ra thì cỗ xe kinh tế sẽ càng lao xuống sau nhanh hơn rồi nền kinh tế đỗ vỡ ngập nợ thì đi làm nghiệp vụ khác là so sánh thuế của VN thấp để manh nha tăng thuế cao cho kịp thiên hạ để bù đắp vào ấy thì quả là chuyện lạ khó tin nổi.